13 Aralık 2019 Cuma

ODALAR VE BORSALAR ÇALIŞANLARI KİTABIMIZ (Ekim 2019)




Alanında ilk ve tek yayın olan, “ODALAR VE BORSALAR ÇALIŞANLARI (5590-5174)”  kitabımız 500 den fazla Yargıtay kararı, Devlet Personel Başkanlığı, Bakanlık görüşleri, akademik ve bilimsel doktrin görüş desteklidir.
Kitabımız, Odalar ve borsalar çalışanlarının ve yöneticilerinin; başta istihdam, yükümlülükler ve yasaklar, derece kademe ilerlemeleri ve mali haklar, çalışma süreleri ve izinler, disiplin hükümleri, iş sözleşmesinin kurulması, uygulanması ve sona ermesi, tazminatlar emeklilik olmak üzere Personel konuları ile ilgili konularda bilgilerin eksik olduğu, var olan bilgilerin karıştırıldığı, uygulamaların çoğunlukla yanlış olduğu akademik çalışmalar ve müfettiş deneyimleri ve tespitleri üzerine teorik ve pratik örneklemeli yazılmış alanında ilk ve tek yayındır.
Kitabımız aynı zamanda TOBB akreditasyon sistemi dokümanlarından biri olan El Kitabı ihtiyacını da görecek niteliktedir.

İŞVERENİN EL KİTABIMIZ (Aralık 2019)







Günümüzde işveren ve işçi arasında ortaya çıkan ve yargıya intikal eden uyuşmazlıkların çoğunun işçi lehine çözümlendiği bilinmektedir. Bunun sebebi, işverenlerin haklı olduklarını ispatlayamamaları ve savunmalarını güçlendirecek belgeleri mahkeme dosyalarına koyamamaları önemli sorunlardan biridir. İş ilişkisi prosedürlerine yeterince önem verilmemesi ise davanın kaybedilmesini kaçınılmaz hale getirmektedir. 
Herhangi bir işyerini yönetenlerin özellikle iş hukukuna ilişkin kuralları bilmesi gerekmektedir. Hukuki normların bilinmesi ve uygulanması öncelikle işverenlere yüklenmiş bir borçtur.
İşte bu eser, İş Kanununa tabi işverenlere rehberlik etmesi için hazırlanmıştır
ÖZET İÇİNDEKİLER
( 183 dayfa, 310 soru-cevap, 500 den fazla Yargıtay Kararı ile Örneklendirilmiş)
BÖLÜM I: GENEL KAVRAMLAR VE İŞ SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI
BÖLÜM II: ÇALIŞMA SÜRELERİ, MALİ HAKLAR VE İZİNLER
BÖLÜM IV: DİSİPLİN HÜKÜMLERİ VE İŞE İADE DAVASI
BÖLÜM V: TAZMİNATLAR

19 Mart 2019 Salı

KGK Bağımsız Denetçilik Sertifikası


Bilirkişilik Eğitim Sertfikası


Konkordato Komiserliği Eğitim Serfitikası


Hukuki Mevzuat Eğitimi Sertifikası


Çatışma Yönetimi Eğitim Sertifikası



Girişimcilik Eğitimi Sertifkası


İş Yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Eğitim Sertifikası


5957 sayılı Kanun Çerçevesinde 2019 Yılında Uygulanacak Belediye Cezaları



Not: Bu makale Mahalli İdareler Dergisi Ocak 2019 sayısında yayımlanmıştır


GİRİŞ
5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun veya kamuoyunda bilinen kısa adıyla Hal Kanununda ve bu Kanuna dayanılarak yayımlanan Yönetmeliklerde, emredici hükümlere aykırılık neticesinde uygulanacak yaptırımlar açık biçimde yazılarak mücavir alanı içerisinde toptancı hal olsun veya olmasın tüm belediyelere para cezası verme ve uygulama görevi verilmiştir.
Söz konusu idari para cezaları eylem ve yer bazında miktar sınırlamasına tabi kılınmıştır. Böylelikle idari para cezasına karşılık gelen eylemler Kanun ve yönetmeliklerde sayılmış, bazı eylemlerin pazar yerinde yapılmasına verilecek cezalar farklılaştırılmıştır.
Yasaklar karşılığında verilecek cezalar Kanunun 14 üncü maddesinde hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede idari para cezalarını; genel olarak idari para cezaları ve pazar yerlerindeki tahsis sahipleriyle ilgili idari para cezaları olarak ayırmak mümkündür. İdari para cezalarının yanısıra bazı eylemlerin tekrarı halinde Belediyelerin faaliyetten men cezası verme yetkileri bulunmaktadır.
Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğinin 48’nci maddesinin sekizinci fıkrasında; idari para cezalarının her takvim yılı başından itibaren geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılacağı hüküm altına alınmıştır.
İdari para cezasının uygulanması halinde, Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik’ in ekinde yer alan EK-1 tutanağı denetim yapmakla görevli personelce düzenlenir ve düzenlendiği günü takip eden ilk toplantıda görüşülüp karar alınmak üzere Encümene havale edilir. Eğer Encümence ceza verilmemesine karar verilecekse bu kararın gerekçesini belirtmek zorundadır.
30/11/2018 tarihli ve 30611 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 503)’nde yer alan % 23,73’lük (yirmi üç virgül yetmiş üç) yeniden değerleme oranı esas alınarak 1/1/2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere arttırılmış[2] idari para cezalarının eyleme göre miktarları aşağıdaki gibidir



A-    Toptancı Hallerinde Uygulanacak İdari Para Cezaları

1-      Toptancı Halinde ve Diğer yerlerde Uygulanacak  İdari Para Cezaları
ð  186 TL İdari Para Cezası Uygulanacak Eylemler;
·      Toptancı halinde,  toptan satış miktarının altında mal satılması.
·      Malların etiketlenmesine, pazar yerine mal getirilmesine, bu yerlerde araç bulundurulmasına, satış yeri numarasını gösterir levhaya, tahsis sahiplerince kullanılacak kimlik kartlarına ve bunlarca giyilecek kıyafetlere ilişkin olarak bu Kanun uyarınca çıkarılan yönetmeliklerdeki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi,
ð  953 TL İdari Para Cezası Uygulanacak Eylemler;
·      İşyeri bulunmaksızın toptancı halinde toptan yada perakende satış yapılması,
·      Toptancı halindeki işyeri dışında yada buralardaki geçiş yollarında mal teşhir edilmesi, satılması, mal veya boş kap bulundurulması, 
·      Toptancı halinde, çevreyi rahatsız edecek şekilde satış yapılması, alıcı veya tüketiciye karşı sözlü veya fiilî kötü muamelede bulunulması,
·      Toptancı halinde, atık malzemelerin belirlenen şekilde veya alanlarda toplanmaması yada işyerinin temiz tutulmaması.
ð  3825 TL İdari Para Cezası Uygulanacak Eylemler;
·      Komisyoncuların satış bedeli üzerinden alacakları komisyon oranını yüzde sekizin üzerinde tespit etmesi ve fiilen aracılık hizmeti verilmedikçe komisyon ücreti alınması,
·      Komisyoncuların teslim aldıkları malları cinslerine, doğal özelliklerine, standartlarına, gıda güvenilirliğine ve kalitesine ilişkin şartlara göre özenle korumaması ve gerekli bilgileri vermemesi,
·      Kanunî kesintileri satış bedelinden düştükten sonra mal bedelini satış tarihinden itibaren on beş iş günü içinde üreticiye veya üretici örgütüne ödeme zorunluluğunu yerine getirmemesi,
·      Teslim alınan malların satış bedeli ile satın alınan malların alış bedelinden kanuni kesintiler dışında başka kesintiler yapılması,
·      Üreticiler ve üretici örgütleri hariç, Kanunun 5. maddesinin 8. fıkrasında sayılan komisyoncular ve tüccarların toptancı halleri içinde kendi aralarında mal alması, satması veya devretmesi,
·      Kanuna aykırı olarak üretici, üretici örgütleri veya tüccarların komisyonculuk faaliyetinde bulunması,
·      İşyerinde izin alınmaksızın değişiklik yapılması veya bu yerlere ilaveler yapılması,
·      Aynı kap veya ambalaj içine değişik kalitede ve/veya üzerinde yazılı olan miktardan az mal konulması,
·      Ölçü ve tartı aletlerinin hileli bir şekilde kullanılması yada hileli olarak karışık veya standartlara aykırı mal satılması,
·      Toptancı halinden satın alınmayan veya toptancı haline bildirilmeyen malların taşınması veya depolanması,
·      Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen asgarî şartların ve bilgilerin sözleşmelerde bulundurulmaması,
·      Malların, gıda güvenilirliğine, kalite ve standardına, teknik ve hijyenik şartlara aykırı olarak satışa sunulması.
ð  5742 TL İdari Para Cezası Uygulanacak Eylemler;
·      Malın miktarının, satış değerinin, komisyon oranı veya ücretinin yada kanunî kesintilerin üreticiye gerçeğe uygun olmayarak intikal ettirilmesi,
·      Halde oluşan mal atıklarının ayıklanarak hal içinde yada dışında toptan veya perakende satılması,
ð  9574 TL İdari Para Cezası Uygulanacak Eylemler;
·      Perakende satış yapan üreticiler ile toptan veya perakende satış yapan diğer satıcıların; malları cinsine, doğal özelliklerine, kalite ve standartlarına göre sınıflandırmak, gıda güvenilirliğine, teknik ve hijyenik şartlara uygun olarak ürünün özelliğine göre satışa sunmak ve satışa sunulan malların izlenebilirliğine yönelik bilgileri içeren, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Gıda, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca belirlenecek teknik özelliklere sahip künyelerin kap veya ambalajlarının üzerinde bulundurulmaması,
·      Malın kalitesine, standardına veya gıda güvenilirliğine ilişkin belgelerde yada künyesinde bilerek değişiklik yapılması, bunların tahrif veya taklit edilmesi yada bunlarda üçüncü şahısları yanıltıcı ifadelere yer verilmesi.
ð  19,149 TL İdari Para Cezası Uygulanacak Eylemler;
·      Meslek mensuplarının, serbest rekabeti engellemek amacıyla kendi aralarında veya üreticilerle ticarî anlaşmalar yapmaları, uyumlu eylemde bulunmaları ve hâkim durumlarını kötüye kullanmaları,
·      Piyasada darlık yaratmak, fiyatların yükselmesine sebebiyet vermek veya fiyatların düşmesine engel olmak için malların belirli ellerde toplanması, satışından kaçınılması, stoklanması, yok edilmesi, bu amaçla propaganda yapılması veya benzeri davranışlarda bulunulması,
·      Gerçeğe aykırı analiz raporu düzenlenmesi veya gerçeğe aykırı bu raporun düzenlenmesine yardımcı olunması.
5957 Sayılı Kanuna Göre Toptancı Halinde Ve Diğer Yerlerde 2019 Yılı İçin Esas Alınacak İdari Para Cezası Miktarları ve cezayı öngören madde/bent/fıkra aşağıdaki gibidir:
Cezaya Konu Eylem
5957 Sayılı Kanun’da Cezayı Öngören madde/fıkra-bent
Ceza                  Miktarı                   Para (TL)
Toptancı halinde, toptan satış miktarının altında mal satılması
14/1-a
186
İşyeri bulunmaksızın toptancı halinde satış yapılması
14/1-b
953
Toptancı halinde, işyeri dışında ya da buralardaki geçiş yollarında mal teşhir edilmesi, satılması, mal veya boş kap bulundurulması
14/1-b
953
Toptancı halinde, çevreyi rahatsız edecek şekilde satış yapılması, alıcı veya tüketiciye karşı sözlü veya fiilî kötü muamelede bulunulması
14/1-b
953
Toptancı halinde, atık malzemelerin belirlenen şekilde veya alanlarda toplanmaması ya da işyerinin temiz tutulmaması
14/1-b
953
Komisyon tavan oranı üzerinde veya fiilen aracılık hizmeti verilmeksizin komisyon ücreti alınması
14/1-c
3825
Komisyoncunun, teslim aldığı malları cinslerine, doğal özelliklerine, standartlarına, gıda güvenilirliğine ve kalitesine ilişkin şartlara göre özenle korumaması ve mal sahibine gerekli bilgileri vermemesi
14/1-c
3825
Komisyoncunun, mal bedelini satış tarihinden itibaren on beş iş günü içinde üreticiye veya üretici örgütüne ödememesi
14/1-c
3825
Teslim alınan malların satış bedeli ile satın alınan malların alış bedelinden kanuni kesintiler dışında kesinti yapılması
14/1-c
3825
Üretici ve üretici örgütleri hariç, toptancı halinde faaliyet gösterenlerin kendi aralarında mal alması, satması veya devretmesi
14/1-c
3825
Üretici, üretici örgütleri veya tüccarların komisyonculuk faaliyetinde bulunması
14/1-c
3825
Toptancı halindeki işyerinde izin alınmaksızın değişiklik yapılması veya bu yerlere ilaveler yapılması
14/1-c
3825
Aynı kap veya ambalaj içine değişik kalitede ve/veya üzerinde yazılı olan miktardan az mal konulması
14/1-c
3825
Ölçü ve tartı aletlerinin hileli bir şekilde kullanılması ya da hileli olarak karışık veya standartlara aykırı mal satılması
14/1-c
3825
Hal Kayıt Sistemine bildirilmeyen malların taşınması veya bunların depolanması
14/1-ç
3825
Alım satım işlemlerini düzenleyen sözleşmelerde, Bakanlıkça belirlenen asgarî şartlara ve bilgilere yer verilmemesi
14/1-ç
3825
Malın miktarının, satış değerinin, komisyon oranı veya ücretinin ya da kanunî kesintilerin üreticiye gerçeğe uygun olmayarak intikal ettirilmesi
14/1-d
5742
Toptancı halinde oluşan mal atıklarının ayıklanarak hal içinde ya da dışında toptan veya perakende satılması
14/1-d
5742
Mallara ilişkin künyenin malların üzerinde veya kap ya da ambalajlarının herkes tarafından kolaylıkla görülebilecek bir yerinde bulundurulmaması
14/1-e
9574
Mallara ilişkin künyede ya da malın kalitesine, standardına veya gıda güvenilirliğine ilişkin belgelerde bilerek değişiklik yapılması, bunların tahrif veya taklit edilmesi ya da bunlarda üçüncü şahısları yanıltıcı ifadelere yer verilmesi
14/1-e
9574
Serbest rekabeti engellemek amacıyla, meslek mensuplarının kendi aralarında veya üreticilerle ticarî anlaşmalar yapması, uyumlu eylemde bulunması ve hâkim durumu kötüye kullanması
14/1-f
19149
Piyasada darlık yaratmak, fiyatların yükselmesine sebebiyet vermek veya fiyatların düşmesine engel olmak için, malların belirli ellerde toplanması, satışından kaçınılması, stoklanması, yok edilmesi, bu amaçla propaganda yapılması veya benzeri davranışlarda bulunulması
14/1-f
19149
Gerçeğe aykırı analiz raporu düzenlenmesi veya bu raporun düzenlenmesinin sağlanması
14/1-f
19149


2-   Pazar Yerlerindeki Tahsis Sahipleriyle İlgili İdari Para Cezaları

ð  95 TL idari para cezası verilecek eylemler;
·      Satış yerleri dışında ya da buralardaki geçiş yollarında mal teşhir edilmesi veya satılması
·      Satış yerleri dışında ya da buralardaki geçiş yollarında mal veya boş kap bulundurulması
·      Çevreyi rahatsız edecek şekilde satış yapılması
·      Alıcı veya tüketiciye karşı sözlü veya fiilî kötü muamelede bulunulması
·      Atık malzemelerin belirlenen şekilde veya alanlarda toplanmaması
·      Satış yerinin temiz tutulmaması

ð  186 TL idari para cezası verilecek eylemler
·      Mal getirilmesine ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
·      Araç bulundurulmasına ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
·      Malların etiketlenmesine ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
·      Satış yeri numarasını gösterir levhaya ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
·      Pazarcı ve pazar yerinde faaliyet gösteren üreticilerce kullanılacak kimlik kartlarına ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
·      Pazarcı ve pazar yerinde faaliyet gösteren üreticilerce giyilecek kıyafetlere ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi

ð  382 TL idari para cezası verilecek eylemler;
·  Aynı kap veya ambalaj içine değişik kalitede ve/veya üzerinde yazılı olan miktardan az mal konulması
·  Ölçü ve tartı aletlerinin hileli bir şekilde kullanılması
·  Hileli olarak karışık veya standartlara aykırı mal satılması
ð  953 TL idari para cezası verilecek eylemler;
·      Satış yeri bulunmaksızın satış yapılması
ð  3825 TL idari para cezası verilecek eylemler;
·           Satış yerinde izin alınmaksızın değişiklik yapılması veya bu yerlere ilaveler yapılması
ð  9574  TL idari para cezası verilecek eylemler;
·           Mallara ilişkin künye numarası ile Bakanlıkça belirlenen diğer bilgileri içeren barkodlu etiketin ya da bunun yerine kullanılan künye belgesinin malların üzerinde veya kap ya da ambalajlarının herkes tarafından kolaylıkla görülebilecek bir yerinde bulundurulmaması
·           Mallara ilişkin barkodlu etiket veya bunun yerine kullanılan künye belgesinde, bilerek değişiklik yapılması, bunların tahrif veya taklit edilmesi ya da bunlarda üçüncü şahısları yanıltıcı ifadelere yer verilmesi
İdari para cezasını gerektiren fiillerin bir takvim yılı içinde tekrar edilmesi halinde idari para cezası miktarı her tekrarda bir önceki cezanın iki katı olarak verilir. Cezayı gerektiren fiilin 2. kez tekrar edilmesi halinde 2 kat, 3. kez tekrar edilmesi halinde verilecek olan ceza ilk cezanın 4 katı, 4. kez tekrar edilmesi halinde ise 8 kat idari para cezası verilecektir. İdari para cezalarının katlanarak verilebilmesi için ihlal edilen yasağın aynı fiillerin tekrarı şeklinde gerçekleşmesi gerekmektedir.
Katlamalı idari para cezasının uygulanabilmesi fiillerin aynı takvim yılı içinde olmasına bağlıdır. İhlallerden birisinin nisan ayında diğerinin ertesi yıl şubat ayında olması halinde katlamalı idari para cezası verilemez.
5957 Sayılı Kanuna Göre Pazar yerlerinde 2019 Yılı İçin Esas Alınacak İdari Para Cezası Miktarları ve cezayı öngören madde/bent/fıkra aşağıdaki gibidir:

Cezaya Konu Eylem
5957 Sayılı Kanun’da Cezayı öngören madde/fıkra-bent
Ceza
Miktarı
(TL)
Satış yeri bulunmaksızın satış yapılması
14/1-b
953
Satış yerleri dışında ya da buralardaki geçiş yollarında mal teşhir edilmesi veya satılması
14/1-b
95
Satış yerleri dışında ya da buralardaki geçiş yollarında mal veya boş kap bulundurulması
14/1-b
95
Çevreyi rahatsız edecek şekilde satış yapılması
14/1-b
95
Alıcı veya tüketiciye karşı sözlü veya fiilî kötü muamelede bulunulması
14/1-b
95
Atık malzemelerin belirlenen şekilde veya alanlarda toplanmaması
14/1-b
95
Satış yerinin temiz tutulmaması
14/1-b
95
Satış yerinde izin alınmaksızın değişiklik yapılması veya bu yerlere ilaveler yapılması
14/1-c
3.825
Aynı kap veya ambalaj içine değişik kalitede ve/veya üzerinde yazılı olan miktardan az mal konulması
14/1-c
382
Ölçü ve tartı aletlerinin hileli bir şekilde kullanılması
14/1-c
382
Hileli olarak karışık veya standartlara aykırı mal satılması
14/1-c
382
Mallara ilişkin künye numarası ile Bakanlıkça belirlenen diğer bilgileri içeren barkodlu etiketin ya da bunun yerine kullanılan künye belgesinin malların üzerinde veya kap ya da ambalajlarının herkes tarafından kolaylıkla görülebilecek bir yerinde bulundurulmaması
14/1-e
9574
Mallara ilişkin barkodlu etiket veya bunun yerine kullanılan künye belgesinde, bilerek değişiklik yapılması, bunların tahrif veya taklit edilmesi ya da bunlarda üçüncü şahısları yanıltıcı ifadelere yer verilmesi
14/1-e
9574
Mal getirilmesine ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
14/1-a
186
Araç bulundurulmasına ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
14/1-a
186
Malların etiketlenmesine ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
14/1-a
186
Satış yeri numarasını gösterir levhaya ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
14/1-a
186
Pazarcı ve pazar yerinde faaliyet gösteren üreticilerce kullanılacak kimlik kartlarına ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
14/1-a
186
Pazarcı ve pazar yerinde faaliyet gösteren üreticilerce giyilecek kıyafetlere ilişkin yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi
14/1-a
186


3-   Belediyelerce Verilen Faaliyetten Men Edilme Cezaları
Aşağıdaki yazılı fiillerin bir takvim yılı içinde iki kez olması halinde aykırı davranışta bulunan kişiler belediye encümeni tarafından bir aya kadar faaliyetlerinden faaliyetten men edebilirler. Buradaki 1 aylık süre azami süre olup daha az süreyle men cezası verme belediyenin takdirine bırakılmıştır. Ayrıca, ihlalin ikinci kez olup olmadığı hususunun tespitinde takvim yılı esas alınacaktır. Bu filler şunlardır; 
·      Toptancı halinde yada pazar yerindeki işyeri veya satış yeri dışında yada buralardaki geçiş yollarında mal teşhir edilmesi, satılması, mal veya boş kap bulundurulması,
·      Toptancı halinde veya pazar yerinde, çevreyi rahatsız edecek şekilde satış yapılması, alıcı veya tüketiciye karşı sözlü veya fiilî kötü muamelede bulunulması,
·      Toptancı halinde veya pazar yerinde, atık malzemelerin belirlenen şekilde veya alanlarda toplanmaması yada satış yeri veya işyerinin temiz tutulmaması,
·      Malların etiketlenmesine, pazar yerine mal getirilmesine, bu yerlerde araç bulundurulmasına, satış yeri numarasını gösterir levhaya, tahsis sahiplerince kullanılacak kimlik kartlarına ve bunlarca giyilecek kıyafetlere ilişkin olarak 5957 sayılı Yasa uyarınca çıkarılan yönetmeliklerdeki usul ve esaslara aykırı hareket edilmesi.

B-    Cezalı Hal Rüsumu

Kanunun 8 nci maddesinde; toptancı haline bildirilmeden toptancı hali dışında malların toptan alınıp satılması, malların, sınaî üretimde kullanılmak veya ihraç edilmek üzere satın alınıp iç piyasada satışa sunulması, malların, toptancı halinden satın alınmadan veya toptancı haline bildirilmeden perakende satılması, malın miktarına, değerine, üretim şekline veya künyesinde belirtilen diğer hususlara ilişkin gerçeğe aykırı beyanda bulunulması durumlarında hal rüsumunun, tespitin yapıldığı yerdeki toptancı halinde bir önceki gün o mallar için oluşan birim fiyatların en yükseği esas alınarak belirlenen toptan satış bedelinin yüzde yirmi beşi oranında cezalı olarak alınacağı ve bu kararın belediye encümenince verileceği hüküm altına alınmıştır.
Hal rüsumunun cezalı olarak alınmasında malları taşıyan nakliyeciler ya da depolayanların mal sahibiyle birlikte müteselsilen sorumlu oldukları vurgulanarak sorumluluklar genişletilmiştir.
Benzer düzenleme Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik’in 47 nci maddesinde de yapılmıştır. Yönetmelikte, toptancı haline bildirilme yerine Bakanlık bünyesinde elektronik ortamda kurulan ve internet tabanlı çalışan merkezi hal kayıt sistemini ifade eden, internet sayfası olarak  www.hal.gov.tryi kullanan “sistem”e bildirimi tercih etmiştir.
Tespitin yapıldığı yerdeki toptancı halinde o mallar için bir önceki gün fiyat oluşmamışsa o mallar için oluşan en son birim fiyatlarının en yükseğinin esas alınacağı, tespitin yapıldığı yerde toptancı hali bulunmaması durumunda cezalı hal rüsumu, karayolu mesafesi esas alınmak üzere o yere en yakın il, ilçe veya belde merkezindeki belediye toptancı halinde oluşan fiyatlar esas alınarak hesaplanacağı belirtilmiştir.
Cezalı hal rüsumuna yönelik olarak Yönetmelik ekinde bulunan EK-2 tutanağı yetkili personelce düzenlenir ve Encümene havale edilir. Tutanak, Tutanağın düzenlendiği günü takip eden ilk belediye encümen toplantısında gündeme alınarak görüşülür ve karara bağlanır. Eğer Encümence ceza verilmemesine karar vermişse buna ilişkin kararını gerekçeli olarak almak zorundadır.
Encümence görüşülüp karara bağlanan cezalı hal rüsumlarına ilişkin, ilgili belediyece bu amaçla açılan banka hesabına yatırılmak suretiyle yapılır. Bu hesapta toplanan tutarın yarısı her ayın sonunda tespit ve/veya yakalama eylemine bizzat ve fiilen katılan kamu görevlilerine ikramiye olarak ödenir. Ancak, kamu görevlisine ödenen ikramiyenin tutarı olay başına (2.000) ve yılda (90.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutarı geçemez. Hesapta kalan kısım ise belediyeye gelir olarak kaydedilir.
SONUÇ
5957 sayılı Kanunun 14’ncü maddesinde hüküm altına alınan idari para cezalarını toptancı halinde uygulanacak idari para cezaları ve pazar yerlerindeki tahsis sahipleriyle ilgili idari para cezaları olarak ayırmak mümkündür. Böylelikle,  idari para cezaları eylem ve yer bazında miktar sınırlamasına tabi kılınmıştır. İdari para cezasına karşılık gelen eylemler Kanun ve yönetmeliklerde sayılmış, bazı eylemlerin pazar yerinde yapılmasına verilecek cezalar farklılaştırılmıştır.
Kanunda yazılı olan miktarlar her yıl yeniden değerleme oranında arttırılmaktadır. Bu bağlamda 2018 yılındaki ceza miktarları % 23,73’lük (yirmi üç virgül yetmiş üç) yeniden değerleme oranı esas alınarak 1/1/2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere arttırılmıştır.
Emredici hükümlere aykırılık neticesinde uygulanacak yaptırımlar açık biçimde yazılarak mücavir alanı içerisinde toptancı hal olsun veya olmasın tüm belediyelere para cezası verme ve uygulama görevi verilmiştir.





[1] Yazarın görüşleri kesinlikle kurumunu bağlamamaktadır. Yazarın diğer yazılarını https://suleymanruhiaydemir.blogspot.com/ adresinden okuyabilirsiniz.
[2] http://www.hal.gov.tr/Sayfalar/IdariParaCezalari.aspx